Ανοίγει σήμερα η αυλαία για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης: Δέκα ελληνικά ντοκιμαντέρ που ξεχωρίσαμε

Δυναμικά και καθηλωτικά, τα ελληνικά ντοκιμαντέρ παρουσιάζουν συγκινητικές προσωπικές ιστορίες και καταπιάνονται με φλέγοντα ζητήματα της επικαιρότητας, πρωταγωνιστώντας στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που θα πραγματοποιηθεί από τις 6 έως τις 16 Μαρτίου 2025 τόσο σε φυσικούς χώρους όσο και διαδικτυακά. Συνολικά, 71 μεγάλου και μικρού μήκους ντοκιμαντέρ από την Ελλάδα θα προβληθούν στα τρία διαγνωστικά τμήματα, Διεθνές Διαγωνιστικό, Newcomers και >>Film Forward, στα τμήματα Ανοιχτοί Ορίζοντες και Πλατφόρμα+ αλλά και στις Ειδικές Προβολές.

Το φεστιβάλ στηρίζει για μία ακόμα χρονιά έμπρακτα το ελληνικό ντοκιμαντέρ, καταβάλλοντας αντίτιμο ενοικίασης σε όλες τις ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν στο πρόγραμμά του. Τα ντοκιμαντέρ που συμμετέχουν στο διευρυμένο τμήμα Πλατφόρμα+ θα προβληθούν στην ψηφιακή πλατφόρμα του φεστιβάλ και θα είναι διαθέσιμα από τις 7 έως τις 21 Μαρτίου, προκειμένου να έχουν μεγαλύτερο εύρος προβολής στο κοινό.

Προσωπικές ιστορίες, συγκινητικά οδοιπορικά στον χρόνο και στο ελληνικό τοπίο, κοσμογονικά γεγονότα που σημάδεψαν τη σύγχρονη Ελλάδα, τρυφερά πορτρέτα από χαρισματικές προσωπικότητες που έγραψαν τη δική τους ιστορία στην τέχνη, ιστορίες γυναικείας χειραφέτησης και ενδυνάμωσης, η μοναξιά της αστικής μητρόπολης, ελληνικά τοπόσημα που έχουν λάβει μυθολογικές διαστάσεις, η νοσταλγία και η παλιννόστηση, αλλά και οι πολύπλοκες διακλαδώσεις της ιστορικής και συλλογικής μνήμης είναι ορισμένες από τις θεματικές που βρέθηκαν στο επίκεντρο των ελληνικών ντοκιμαντέρ αυτή τη χρονιά.

Τη γνωμοδοτική επιτροπή που ανέλαβε το έργο της προεπιλογής των ταινιών για το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συγκρότησαν οι Άγγελος Κοβότσος, σκηνοθέτης, Δημήτρης Πάντσος, δημοσιογράφος και Μαρία Τσάγκαρη, εικαστικός και σκηνοθέτρια.

«Η καρδιά του ταύρου» από την Εύα Στεφανή

Η σκηνοθέτρια Εύα Στεφανή ακολουθεί την προετοιμασία και την περιοδεία στις ευρωπαϊκές σκηνές του έργου «Εγκάρσιος Προσανατολισμός» του κορυφαίου Έλληνα δημιουργού, σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, και παρατηρεί από απόσταση αναπνοής τον Δημήτρη Παπαϊωάννου και τους συνεργάτες του στην προσπάθειά τους να δώσουν σχήμα και πνοή στο έργο. Η κάμερά της κατέγραφε επί δύο χρόνια σκηνές από τις πρόβες στη Στέγη κατά τη διάρκεια της πανδημίας και τις παραστάσεις στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στο Βίλνιους και σε άλλους διεθνείς προορισμούς έως και την τελευταία παράσταση στο Σαν Φρανσίσκο. Το κεντρικό ερώτημα που διατρέχει το ντοκιμαντέρ της, «Η Καρδιά του Ταύρου», είναι «γιατί κάνουμε αυτό που κάνουμε;», αναδεικνύοντας την τέχνη ως μέσο αντίστασης στη ματαιότητα των πραγμάτων, αλλά και ως τρόπο νοηματοδότησης της ίδιας μας της ζωής. 

Η γνωριμία του Δημήτρη Παπαϊωάννου με την Εύα Στεφανή πριν από δεκαετίες και η συνεργασία τους τόσα χρόνια μετά σ' ένα διαφορετικό ντοκιμαντέρ. Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, με την ατέλειωτη περιέργεια και τη θαυμαστή ματιά του, απεικονίζει στη σκηνή το ανθρώπινο σώμα, προσπαθώντας να καταγράψει κάθε κίνηση, κάθε συναίσθημα. Η Εύα Στεφανή, από την άλλη, με το κινηματογραφικό της βλέμμα, καταγράφει τον ίδιο τον Δημήτρη, αποτυπώνοντας τη δημιουργική του διαδικασία.

Η ταινία εξερευνά τη δυναμική που προκύπτει από ένα έργο τέχνης, αποκαλύπτοντας τις στιγμές της αγωνίας, της αβεβαιότητας, αλλά και της απόλυτης εμπιστοσύνης που χαρακτηρίζουν τον κόσμο μιας πρόβας, την ελπίδα σε εποχές κρίσης, την απώλεια που μεταμορφώνεται σε δημιουργία. Ο Παπαϊωάννου, μέσα από τον φακό της Στεφανή, αποκαλύπτει τις χαρές, τις φοβίες και τις επιθυμίες του. Η ταινία, όμως, δεν είναι μόνο ένα ντοκιμαντέρ για μια παράσταση ή για έναν καλλιτέχνη, αλλά μια μελέτη για τη φύση της δημιουργίας. Και όπως λέει ο Δημήτρης Παπαϊωάννου σε μια σκηνή της Καρδιάς του Ταύρου, «η χαρά της τέχνης είναι ότι σου δίνει την αίσθηση πως υπάρχει κάτι πέρα από τη ζωή που ζεις».

«Εδώ μιλάνε για λατρεία» από τον Βύρωνα Κριτζά

Ποιητικοί, δραματικοί, αστείοι, παιδιά του MTV με φόντο την Κέρκυρα, οι Κόρε. Ύδρο. απασχόλησαν όσο λίγες μπάντες την ελληνική indie ποπ/ροκ σκηνή, εισπράττοντας λατρεία αλλά και χλευασμό. Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί την πορεία τους, εστιάζοντας στα δύο βασικά μέλη, αλλά και στη σημασία τού να είναι κανείς ιδιαίτερος χωρίς να ντρέπεται γι’ αυτό.

«Θέλησα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ για τους Κόρε. Ύδρο. επειδή τους αγαπάω, επειδή η ιστορία τους είναι από τις πιο συγκινητικές και επειδή παρατήρησα αρκετά νέα παιδιά να τους αποθεώνουν ως καλτ εκπροσώπους ενός απόλυτου, ποιητικού και δραματικού στα όρια της γελοιότητας έρωτα, που στην εποχή μας όλο και πιο σπάνια ευδοκιμεί. Πήγαμε Κέρκυρα. Ανακαλύψαμε αρχειακό υλικό το οποίο δεν έχει δει κανείς. Ξετυλίξαμε όλο το κουβάρι της μπάντας από τα εφηβικά χρόνια ως τη διάλυση. Μιλήσαμε με Αθηναίους που τους λάτρεψαν και τους χλεύασαν. Το πιο σημαντικό: Λύσαμε τη σιωπή του Αλέξανδρου Μακρή, αυτής της μυστήριας μουσικής ιδιοφυίας που μονίμως επέλεγε το σκοτάδι. Ο πρωταγωνιστής, βέβαια, παραμένει ο Παντελής, που κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων χαρακτηρίστηκε από το Διευθυντή Φωτογραφίας Γιάννη Κολόζη «σούπερ ήρωας» αναφέρει ο σκηνοθέτης.

«Super Paradise» από τον Στηβ Κρίκη

Τα τελευταία 50 χρόνια, η Μύκονος έχει υποστεί ριζικές αλλαγές. Ένα φθηνό νησί, σήμερα πανάκριβο. Ένας άγνωστος προορισμός, σήμερα παγκόσμιος τόπος έλξης. Ένα σύμβολο ελευθεριότητας, σήμερα προσωποποίηση κοινωνικών αποκλεισμών. Πώς κατάφερε ένα μικρό νησί να αφομοιώσει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα τόσες διαφορετικές εμπειρίες;

«Ο οργανοποιός» από τον Γιάννη Κωσταβάρα

Η απομόνωση της ελληνικής επαρχίας σε συνδυασμό με τον τρόπο ζωής ενός κατασκευαστή μουσικών οργάνων, δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα πραγματικότητα, απλή αλλά ταυτόχρονα ασυνήθιστη. Μια προσωπογραφία που μας μεταφέρει στον κόσμο του φλαμένκο, ενώνοντας κουλτούρες και μουσικές παραδόσεις από όλο τον κόσμο.

«Τα βήματα του κόσμου» από την Ηρώ Σιαφλιάκη

Μια πορεία, σύνθεση διαδηλώσεων στο Παρίσι. Οργανωμένο από τα κάτω, χωρίς ιεραρχία ή προνόμια, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων διαμορφώνεται εκεί ως νέος πολιτικός πειραματισμός. Ένα φανταστικό κείμενο συνοδεύει εικόνες από τους χώρους δράσης και συζήτησης που άνοιξε. Όπως τα ζούμε, όσα συμβαίνουν έχουν τόση δύναμη όση και στις καλύτερες μυθοπλασίες.

«On Lavender» απο τους Μάκη Ευαγγελάτο και Ειρήνη Χατζή

Το On Lavender ερευνά τις πολλαπλότητες της ταυτότητας φύλου μέσα από ένα μωσαϊκό αφηγήσεων που αναδεικνύει τις σύνθετες διαστάσεις του ζητήματος. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία των σκηνοθετών είναι η πρώτη εις βάθος διερεύνηση της ταυτότητας φύλου στην Ελλάδα – μια τετραετής προσπάθεια, χρηματοδοτούμενη ως επί το πλείστον από τους συντελεστές της.

«9:30» από τον Κωνσταντίνο Βενετόπουλο

Το 9:30 εισχωρεί στην επίθεση με βιτριόλι κατά της Ιωάννας Παλιοσπύρου, καταγράφοντας την ανάκαμψή της και τη δίκη της δράστριας, η οποία καθήλωσε την Ελλάδα. Η ταινία εξετάζει τον ψυχολογικό αντίκτυπο, την αντίδραση της κοινότητας και την ανθεκτικότητα που απαιτείται για να διαχειριστεί κανείς τις συνέπειες τέτοιας βίας, επισημαίνοντας την ανάγκη για αναζήτηση δικαιοσύνης και υποστήριξης του θύματος.

Μιλώντας στο «Happy Day», η Ιωάννα Παλιοσπύρου τόνισε ότι στόχος είναι να εμπνεύσει όποιον το δει. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει συνέντευξη της ίδιας, εμπλουτισμένη με εικόνες, ώστε ν' αποκτήσει μια καλλιτεχνική διάσταση και να επικοινωνήσει την ιστορία της και εκτός Ελλάδας. «Είμαι πολύ ενθουσιασμένη για αυτό το ντοκιμαντέρ. Ήμουν ακόμα με τη μάσκα, όταν το είχαμε γυρίσει. Ήταν μια ιστορία έμπνευσης για πάρα πολλούς ανθρώπους και αυτό είναι το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε στον κόσμο» είπε χαρακτηριστικά.

«Και ΕΛ και ΑΛ» από τον Ιλίρ Τσούκο

Τα παιδιά και τα εγγόνια των Αλβανών μεταναστών της δεκαετίας του ’90 γεννήθηκαν και μεγαλώνουν στην Ελλάδα. Η Ντενίσα, ο Δημήτρης, η Στεφανία και ο Ορέστης αφηγούνται το βίωμά τους. Όχι το βίωμα της μετανάστευσης αυτό καθαυτό, αλλά τη δική τους ιστορία. Μια ιστορία που δεν είναι ούτε μόνο αλβανική ούτε μόνο ελληνική, αλλά και τα δύο.

«Τάκης.» από τον Μιχάλη Ρουμπή

Το καταφύγιο Takis Shelter στην Κρήτη έχει γίνει θέμα συζήτησης παγκοσμίως. Παρακολουθούμε τη συναρπαστική ιστορία του Τάκη, πρώην ιδιοκτήτη ντίσκο, που θυσίασε τα πάντα για τη διάσωση αδέσποτων ζώων σε ένα ντοκιμαντέρ της Ελένης Αλαφούζου, σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Ρουμπή και σενάριο της Άννας Ποδάρα. Αφού πουλάει το νυχτερινό του κέντρο στην Ιεράπετρα, ο Τάκης βρίσκει κακοποιημένα σκυλιά σε έναν σκουπιδότοπο και αποφασίζει να τα φροντίσει. Όσο περισσότερα αδέσποτα βρίσκει, τόσο περισσότερο ασχολείται. Η τοπική κοινωνία τον θεωρεί τρελό, η οικογένειά του τον πηγαίνει σε ψυχολόγο, οι ευθύνες του ολοένα και μεγαλώνουν μέχρι που… χρεωκοπεί. Και τότε, συμβαίνει ένα θαύμα!

Σήμερα, έχει δημιουργήσει ένα πρότυπο καταφύγιο ζώων, από το οποίο έχουν σωθεί 2.500 ταλαιπωρημένα σκυλιά και έχουν υιοθετηθεί 1.500, κυρίως στο εξωτερικό. Η διάθεσή του να κάνει το καλό έχει δημιουργήσει φαινόμενο χιονοστιβάδας. Στα social media είναι viral σύμβολο ελπίδας που αγγίζει τις καρδιές ανθρώπων σε όλο τον κόσμο ενώ εθελοντές έρχονται να τον βοηθήσουν από όλα τα μέρη του πλανήτη. Καθώς σηκώνει το βάρος αυτής της ευθύνης, προκαλεί ταυτόχρονα απορία και ανακούφιση στην τοπική κοινότητα.

«Γίνεται πόλεμος εκεί έξω» από τους Τζον Μαλαματίνας και Γιώργο Πουλόπουλο

Στην καρδιά της Αθήνας, του Παρισιού και του Λονδίνου, οι ζωές τριών νέων ανθρώπων –του Νίκου Σαμπάνη, του Ιμπραήμα Μπαχ και του Κρις Κάμπα– συνθλίβονται από την αστυνομική βία, φέρνοντας στο φως τον ρατσισμό που είναι βαθιά ριζωμένος στα ευρωπαϊκά συστήματα αστυνόμευσης. Μέσα από τις ιστορίες τους το ντοκιμαντέρ αναδεικνύει τις αδικίες του συστήματος και παρακολουθεί τον αγώνα για δικαιοσύνη και αναγνώριση.

Διαβάστε ακόμη

Ο Τραμπ «θα αποφασίσει μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες» αν θα επιτεθεί στο Ιράν

Κανένα παιδί δεν πρέπει να πεινάει: «Τρώμε άμμο αντί για ψωμί» - Η σπαρακτική φωνή ενός αγοριού στη Γάζα

Η Λιβύη καταγγέλλει «παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της» νότια της Κρήτης - Η απάντηση της Ελλάδας

Μια πραγματική ηρωίδα: Κέρδισε τον υπερμαραθώνιο ενώ θήλαζε το μωρό της