Πήγαμε, είδαμε και γράφουμε: O Michael Kiwanuka, η Ματούλα Ζαμάνη και η Μενδώνη που στηρίζει ελληνικό πολιτισμό

Η θερμοκρασία –κυριολεκτικά και μεταφορικά– έχει χτυπήσει κόκκινο φέτος στην Ελλάδα. Από τη μία οι καύσωνες που δοκιμάζουν την αντοχή μας, κι από την άλλη ένα εκρηκτικό καλοκαίρι γεμάτο πολιτιστικές εκδηλώσεις, που έχουν κατακλύσει την επικράτεια και φαίνεται να συναντούν μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό. Είτε μιλάμε για θέατρο, είτε για φεστιβάλ, είτε –κυρίως– για συναυλίες, οι περισσότερες διοργανώσεις είναι είτε sold out είτε κινούνται σε ιδιαίτερα ικανοποιητικά επίπεδα προσέλευσης.

Ίσως οι μόνοι που φαίνεται να μένουν λίγο πίσω φέτος, είναι οι φίλοι της μέταλ σκηνής, καθώς η προπώληση εισιτηρίων σε αρκετές περιπτώσεις δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, γεγονός που έχει οδηγήσει ακόμα και σε αλλαγές χώρων διεξαγωγής. Παρ’ όλα αυτά, η υπόλοιπη συναυλιακή εικόνα του φετινού καλοκαιριού είναι κάτι παραπάνω από ενθαρρυντική. Είναι εντυπωσιακή.

Η Μαρίνα Σάττι έγραψε ιστορία στην Πλατεία Νερού

Μια από τις πιο μεγάλες –και πιο ουσιαστικές– συναυλίες αυτού του καλοκαιριού έδωσε η Μαρίνα Σάττι στην κατάμεστη Πλατεία Νερού. Για δυόμισι ώρες κατάφερε να παρασύρει 16.168 θεατές. Κάτω από τη σκηνή, παιδιά με τους γονείς τους, έφηβοι, φανατικοί θαυμαστές κάθε ηλικίας, όλοι ντυμένοι με μπλουζάκια και αξεσουάρ που παραπέμπουν στα πιο χαρακτηριστικά τραγούδια της. 

Η πολυπλατινένια hitmaker και performer ήταν εντυπωσιακή. Όμορφη, άνετη, φωνητικά άψογη. Η σκληρή δουλειά πίσω από το όραμά της φαινόταν καθαρά. Δεν ήταν ένα «καλοκαιρινό hype» για να καταναλωθεί και να ξεχαστεί. Είχε αισθητική συνοχή, πολυπλοκότητα, ξεκάθαρη δημιουργική κατεύθυνση. Ξεδίπλωσε μπροστά μας όλη τη μουσική της πορεία, από το «Θα σπάσω κούπες», το οποίο την έκανε γνωστή πριν από εννιά χρόνια μέχρι τα τελευταία της άλμπουμ «POP» και «POP TOO».

Μουσικοί, πολυφωνικά σύνολα, χορευτές, καυτές χορογραφίες, visuals, ζωντανή κινηματογράφηση, video-statements μελετημένα όλα στην παραμικρή τους λεπτομέρεια. Και μέσα σε όλα, ένα σκηνικό υψηλής αισθητικής με... ένα Dodge στην άκρη. Από την balkan trap μέχρι την urban pop, την reggaeton, την ικαριώτικη λύρα και τα εκρηκτικά beats, η Μαρίνα Σάττι παρουσίασε ένα καλλιτεχνικό statement γεμάτο φρεσκάδα, sexiness και τόλμη. Μια συναυλία που σφράγισε με ένταση το συναυλιακό καλοκαίρι της Αθήνας.

Την ίδια μέρα, ο Γιάννης Χαρούλης μεταμόρφωσε τη Ριζούπουλη σε μία μεγάλη γιορτή. Χιλιάδες άνθρωποι βρέθηκαν στο πλευρό του, σ' ένα σκηνικό που απέκτησε από νωρίς έναν πολύχρωμο, διονυσιακό παλμό. Όπως είχε υποσχεθεί, στήθηκε μια εμπειρία σχεδόν τελετουργική. Mέσα από φρέσκα visuals, έναν ποιητικό πρόλογο, μια εντυπωσιακή είσοδο και ένα ανανεωμένο πρόγραμμα, δημιουργήθηκε μια ατμόσφαιρα που έκανε το πλήθος ένα σώμα, μια φωνή, μια ανάσα.

Ο Michael Kiwanuka μάγεψε το Ηρώδειο

Σε τελείως διαφορετικό κλίμα, αλλά με εξίσου υψηλή ποιότητα, ο σημαντικός καλλιτέχνης της σύγχρονης soul μουσικής, Michael Kiwanuka, επέστρεψε στην Ελλάδα για μία και μόνο βραδιά, στο επιβλητικό Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Ντυμένος στα λευκά, έδωσε τον καλύτερό του εαυτό. Το κοινό, ανταποκρίθηκε με θέρμη, χαρίζοντάς του το πιο ειλικρινές χειροκρότημα της βραδιάς.

Συγκινητικές στιγμές δεν έλειψαν – ιδίως όταν ακούστηκαν οι μεγάλες του επιτυχίες «Cold Little Heart» και «Love & Hate». Το Ηρώδειο τραγουδούσε, ψιθύριζε, βιντεοσκοπούσε, μα κυρίως ένιωθε. Ήταν μια συναυλία που απέδειξε για άλλη μία φορά ότι η καλή μουσική, όταν συναντά τον σωστό χώρο και το σωστό κοινό, γίνεται εμπειρία ζωής.

Η Ματούλα Ζαμάνη πιο δυνατή από ποτέ στην Τεχνόπολη

Και κάπως έτσι, φτάνουμε στη Ματούλα Ζαμάνη, η οποία επέστρεψε στην Τεχνόπολη έναν χρόνο μετά το «θορυβώδες» περιστατικό με την μπλούζα, που περισσότερο σχολιάστηκε από lifestyle εκπομπές παρά σε καλλιτεχνικό πλαίσιο. Αυτή τη φορά, απλή, πληθωρική, αληθινή και πάντα καπάτσα, έκανε αυτό που ξέρει καλά: μια συναυλία-γιορτή.

Η ατμόσφαιρα ήταν ζεστή, σχεδόν οικογενειακή. Ο κόσμος πλησίαζε τη σκηνή, τραγουδούσε, χόρευε, συμμετείχε. Παραδοσιακοί ρυθμοί σε σύγχρονη ενορχήστρωση, διασκευές και αυθεντικά κομμάτια δικά της, έγιναν ένα με το κοινό, σαν μια μεγάλη παρέα σε καλοκαιρινό πανηγύρι με ψυχή. Ιδιαίτερη στιγμή η ερμηνεία του «Καίγομαι Καίγομαι» σε εξαιρετική διασκευή, αλλά και ο «χώρος» που παραχώρησε στους νεοδιόριστους διωκόμενους εκπαιδευτικούς, που ανέβηκαν στη σκηνή και μίλησαν για τις διώξεις που υφίστανται, για την αξιολόγηση και για το δικαίωμα στην απεργία.

Το κοινό χειροκρότησε θερμά. Όχι μόνο για τη μουσική, αλλά για τη στάση, τη στήριξη, την αλληλεγγύη. Για το μήνυμα πως η τέχνη, όταν είναι ζωντανή, δεν είναι ποτέ αποκομμένη από την κοινωνία.

Η συναυλία του ΛΕΞ στο ΟΑΚΑ και η απουσία αντιπολίτευσης

Όσο σε αυτή τη χώρα απουσιάζει μια πραγματική, μαχητική και τεκμηριωμένη αντιπολίτευση, ο ρόλος της αντίστασης και της κοινωνικής αφύπνισης περνά όλο και περισσότερο στα χέρια των καλλιτεχνών. Από τον Λάκη Λαζόπουλο και το Αλ Τσαντίρι Νιουζ μέχρι τον ΛΕΞ, έναν καλλιτέχνη που —όπως έχω γράψει και σε παλιότερο κείμενό μου— διχάζει, εμπνέει, αλλά πάνω απ’ όλα συσπειρώνει. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που μέσα από τους στίχους του βρίσκουν φωνή και ταύτιση.

Ωστόσο, ας μη γελιόμαστε. Το ζητούμενο δεν είναι απλώς να καταδεικνύουμε το τι φταίει ή να επιδιδόμαστε σε εύκολες καταγγελίες. Το βάρος της ευθύνης πέφτει και στη δική μας πλευρά, στο να προτείνουμε ουσιαστικές λύσεις, ν' αναλαμβάνουμε τις συνέπειες και να κινούμαστε με ήθος και σκέψη. Η βία και ο τσαμπουκάς, όπου κι αν εκδηλώνονται, δεν γεννούν ποτέ μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, ούτε πολιτισμό.

Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η συναυλία του ΛΕΞ στο ΟΑΚΑ, που μάζεψε πάνω από 60.000 κόσμο, ήταν κάτι παραπάνω από μια μουσική συνάντηση. Ήταν ένα statement. Μία από τις πιο συγκινητικές στιγμές της βραδιάς ήταν όταν στη σκηνή ανέβηκε η Χάρις Αλεξίου για να ερμηνεύσουν μαζί το «Φύγε», το οποίο περιλαμβάνεται στο άλμπουμ της Αλεξίου με τίτλο «Reworks». Το κομμάτι αγαπήθηκε από την πρώτη στιγμή. Ενα υβρίδιο παλιάς σχολής και νέου ήχου, όπου η βαθιά, βιωματική ερμηνεία της Αλεξίου συναντά τον ωμό ρεαλισμό του ΛΕΞ.

Δίχασε η Αντιγόνη του Ράσε

Στο θεατρικό μέτωπο, η παγκόσμια πρεμιέρα της «Αντιγόνης» του Ούλριχ Ράσε στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου ήταν σίγουρα ένα από τα πιο πολυσυζητημένα καλλιτεχνικά γεγονότα του φετινού καλοκαιριού. Κι ενώ περιμέναμε ν' ακούσουμε το «Έρως ανίκατε μάχαν», τελικά φύγαμε χωρίς να το έχουμε ακούσει. Ε, μην σου τύχει!

Ο Γερμανός σκηνοθέτης, πιστός στο αυστηρά φορμαλιστικό του στυλ, παρουσίασε μια παράσταση οπτικά επιβλητική, με σχεδόν απόκοσμη ακρίβεια, που όμως άφησε αρκετούς ν' αναρωτιούνται αν το αρχαίο κείμενο βρήκε πραγματικά τον χώρο ν' αναπνεύσει. Η αφαίρεση του ρόλου της Ισμήνης —μιας φωνής αμφιταλάντευσης και ηθικής σύγκρουσης— στέρησε από το έργο τη δυνατότητα να ακουστεί ο εσωτερικός διάλογος της Αντιγόνης με το ίδιο της το καθήκον.

Από το Άργος ως την Κω, η τέχνη αποκτά νέα σημεία στήριξης

Ξεκινά το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του θεσμού του υπουργείου Πολιτισμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός 2025», προσκαλώντας το κοινό να βιώσει μια ξεχωριστή εμπειρία σε μοναδικούς αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Από 1 έως 6 Ιουλίου 2025, οι εκδηλώσεις της πρώτης εβδομάδας του προγράμματος περιλαμβάνουν πέντε νέες παραγωγές που κινούνται γύρω από τον θεματικό άξονα «Η πρόσληψη του παρελθόντος – Η σήμερον ως αύριον και ως χθες» και θα παρουσιαστούν σε Χίο, Χανιά, Άργος, Καβάλα και Κω.

Οι εκδηλώσεις προσφέρονται δωρεάν από το ΥΠΠΟ. «Η εξαιρετική ανταπόκριση των καλλιτεχνών μάς ενθαρρύνει να συνεχίσουμε αυτή τη βασική πολιτική μας επιλογή, η οποία ενισχύει την καλλιτεχνική έκφραση, όσο και την απασχόληση των επαγγελματιών του Πολιτισμού. Ο συγκεκριμένος θεσμός ενισχύει και διαμορφώνει ευνοϊκές συνθήκες απασχόλησης για τους καλλιτέχνες και τους εργαζόμενους στο χώρο πολιτισμού. Και αυτό είναι πάλι, ένα υποσύνολο μιας πολιτικής η οποία, εκτυλίσσεται και στο πλαίσιο των χρηματοδοτήσεων, αλλά και των μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης» ανέφερε, μεταξύ άλλων, η κυρία Λίνα Μενδώνη στη συνέντευξη Τύπου.

Ανάμεσα στα έργα που χρηματοδοτεί το υπουργείο Πολιτισμού με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης είναι και η δημιουργία της πλατφόρμας της προβολής του Σύγχρονου Ελληνικού Πολιτισμού, αλλά και της πλατφόρμας που αφορά στην προβολή των παραστάσεων που διοργανώνονται στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία μας.

Πρόκειται για εργαλεία δυναμικά, που υποστηρίζουν την εξωστρέφεια της σύγχρονης ελληνικής δημιουργίας. Και ο θεσμός «Ολη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» έχει μέλλον και δυναμική. Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Πολιτισμού από τη νέα χρονιά, το 2026, θα ενισχύσει το θεσμό με περισσότερους πόρους, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των παραγωγών και των απασχολούμενων.

Μια κουζίνα που βράζει σχέσεις και υπαρξιακά διλήμματα

Και για να πιάσουμε και τα κινηματογραφικά νέα, η βραβευμένη σειρά «The Bear» επέστρεψε με τέταρτη σεζόν στο Disney+, έχοντας ήδη καθιερωθεί ως ένα από τα πιο καθηλωτικά τηλεοπτικά αφηγήματα της σημερινής εποχής. Στα νέα επεισόδια, βρίσκουμε τους Carmen «Carmy» Berzatto (Jeremy Allen White), Sydney Adamu (Ayo Edebiri) και Richard «Richie» Jerimovich (Ebon Moss-Bachrach), να συνεχίζουν παρά τις δυσκολίες, αποφασισμένοι όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να πάνε το «The Bear» σε άλλο επίπεδο.

Με νέες προκλήσεις να εμφανίζονται σε κάθε βήμα, η ομάδα καλείται να προσαρμοστεί για να ξεπεράσει τα εμπόδια. Στο νέο κύκλο, η επιδίωξη της τελειότητας δεν αφορά μόνο το να γίνεσαι καλύτερος, αλλά και το ν' αποφασίζεις σε τι πραγματικά αξίζει ν' αφοσιωθείς.

Φέτος το καλοκαίρι στην Ελλάδα δεν καίει μόνο από τον ήλιο. Καίει από την ανάγκη του κόσμου να βρεθεί μαζί, να ζήσει, να νιώσει, να μοιραστεί. Από τη Μαρίνα Σάττι και τον Kiwanuka, μέχρι τη Ματούλα Ζαμάνη και το «Bear», η τέχνη έχει πάρει φωτιά. Και ευτυχώς, είναι μια φωτιά που δεν θέλουμε να σβήσει.