Η εξοχή ως τόπος αναγέννησης, ο αναρχικός Χούλιο Τόγκα και η αναφορά του Asaf Avidan στον Λάνθιμο
Την ώρα που η χώρα ζει εντάσεις από τις διεκδικήσεις των αγροτών, η τέχνη ανοίγει δρόμους σκέψης προς ένα πιο φωτεινό αύριο🕛 χρόνος ανάγνωσης: 9 λεπτά ┋ 🗣️ Ανοικτό για σχολιασμό
Παρά τα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στους δρόμους με τους αγρότες και τα τρακτέρ να διασχίζουν την καρδιά της χώρας, παρά την ατμόσφαιρα που μοιάζει φορτισμένη και την αίσθηση ότι η κοινωνία αναζητά σταθερό έδαφος, η πόλη εξακολουθεί να προσφέρει νησίδες φωτός. Τα θέατρα ανοίγουν τις πόρτες τους, με θέρμη, προς όσους θέλουν ν' αφεθούν στην ιδέα ενός καλύτερου αύριο. Την ίδια στιγμή, μια συναυλία του Asaf Avidan ήρθε σαν απρόσμενη πνοή, σαν μια στιγμή συγκέντρωσης ψυχών που αναζητούν χώρο για σκέψη και συγκίνηση.
Μέσα σε αυτή τη μεταβατική εποχή, οι δύο παραστάσεις που παρακολούθησα και η συναυλία του Ισραηλινού καλλιτέχνη έμοιασαν σαν τρεις διαφορετικοί διάλογοι για την ανθρώπινη κατάσταση. Τρεις ματιές που κοιτούν προς τα εντός, κάθε μία με τον δικό της ρυθμό, το δικό της εύρος. Η πόλη μπορεί να ταλανίζεται από προβληματισμούς, κάθε γωνιά της όμως εξακολουθεί να γεννά τέχνη. Και η τέχνη εξακολουθεί να ρωτά, να φωτίζει, ν' απλώνει μικρές ψηφίδες νοήματος σε εκείνους που την αναζητούν.
Στην εξοχή
Η είσοδος στο θέατρο Αποθήκη για το έργο «Στην εξοχή» του Μάρτιν Κριμπ μοιάζει σαν ν' ανοίγεις μια πόρτα προς έναν κόσμο όπου οι σιωπές έχουν βάρος και οι παύσεις καθορίζουν την πορεία των χαρακτήρων. Η σκηνοθετική προσέγγιση της Αικατερίνης Παπαγεωργίου αξιοποιεί το υλικό του συγγραφέα με τρόπο λεπτοδουλεμένο. Το έργο του Μάρτιν Κριμπ έχει τον δικό του ιδιαίτερο ρυθμό, μια σχεδόν μουσική δομή που θυμίζει παρτιτούρα με κενά, υπονοούμενα, αστραπιαίες κορυφώσεις και στιγμές έντονης εσωτερικότητας.
Ο Ρίτσαρντ και η Κορίν μεταφέρουν τη ζωή τους στην εξοχή με στόχο ένα καθάρισμα της ατμόσφαιρας γύρω τους, μια ανάγκη για αναπνοή. Η εξοχή, ως τόπος, κουβαλά μια υπόσχεση αναγέννησης. Το ίδιο το έργο, όμως, επιμένει σε μια άλλη αλήθεια. Κάθε άνθρωπος κουβαλά μέσα του ιστορίες, φόβους, συνήθειες που τον ακολουθούν ακόμη και στον πιο ειδυλλιακό τόπο. Η άφιξη της Ρεβέκκα, μιας νεαρής κοπέλας με την αινιγματική λάμψη που την περιβάλλει, ενεργοποιεί ένα τρίγωνο σχέσεων όπου οι σκέψεις και τα συναισθήματα αναπνέουν με ταχύ ρυθμό.
Η σκηνοθεσία της Παπαγεωργίου επιλέγει μια σωματική γλώσσα που ξεπερνά την ερμηνευτική προσέγγιση και μετατρέπει τις κινήσεις σε σχόλιο πάνω στην ψυχολογία των ηρώων. Οι ηθοποιοί κινούνται μέσα στον χώρο σαν να προσπαθούν ν' αποκωδικοποιήσουν τα όρια του ίδιου του εαυτού τους. Ο Μιχάλης Βαλάσογλου φέρνει στον Ρίτσαρντ μια ενέργεια έντονη, σχεδόν άγρια, με τις αντιφάσεις και τις εσωτερικές του ταλαντεύσεις να σχηματίζουν έναν ζωντανό χάρτη στο σώμα του. Η Κίττυ Παϊτατζόγλου αποδίδει την Κορίν με μια λεπτή ισορροπία ανάμεσα σε ευθραυστότητα και δύναμη, σαν να κρατά στα χέρια της ένα γυάλινο αντικείμενο που λάμπει και τρέμει ταυτόχρονα. Η Μαρία Κυρώζη αφήνει τη Ρεβέκκα να αιωρείται ανάμεσα στο ορατό και στο αφανές με τρόπο που ξυπνά ερωτήματα και εντείνει το μυστήριο.
Το σκηνικό της Μαρίας Φιλίππου στήνει έναν χώρο διώροφο, σκοτεινό και ταυτόχρονα ευέλικτο, που μεταμορφώνεται σταδιακά σε κάτι άλλο. Τα ηχητικά τοπία του Διαμαντή Αδαμαντίδη προσθέτουν μια κρυφή δυσκολία, σαν απόηχο σκέψεων που δεν ειπώθηκαν.
Το έργο του Κριμπ λειτουργεί σαν μια μικρή σπουδή πάνω στην οικογένεια, στις επιθυμίες, στις αμφιταλαντεύσεις, στα δίπολα φροντίδας και εγωισμού. Η Παπαγεωργίου μεταφέρει το κείμενο στη σκηνή μ' ένταση και φινέτσα, επιτρέποντας στους θεατές να βυθιστούν σ' έναν κόσμο που, με τρόπο υπόγειο, μιλά για το εσωτερικό μέρος κάθε ανθρώπου. Το τέλος, με το δωμάτιο φωτεινό σαν κλουβί, μοιάζει σαν ένα σχόλιο για τις επιλογές που περιορίζουν και τις συνήθειες που εγκλωβίζουν. Η προσέγγιση της ομάδας οδηγεί σε μια παράσταση που παραμένει στη μνήμη σαν ένα ίχνος δύσκολο να σβηστεί.
Ποια γενιά έχει την ευθύνη για αλλαγή;
Στο έργο «Η Συναρπαστική Εξέγερση του Χούλιο Τόγκα» του Suyako, στο θεάτρο Προσκήνιο, ο Βασίλης Μαγουλιώτης χτίζει έναν σκηνικό κόσμο με ενέργεια νεανική, χιούμορ και σοβαρότητα που συνυπάρχουν σαν δύο πλευρές της ίδιας πραγματικότητας. Η γραφή του κειμένου φέρει μια ορμή, μια επιθυμία για διάλογο με την εποχή. Η Αργεντινή της κρίσης γίνεται καθρέφτης μιας Ελλάδας που αναζητά νόημα μετά από χρόνια αναταράξεων. Ο Χούλιο Τόγκα, περφόρμερ και ακτιβιστής, βρίσκεται σ' ένα σημείο καμπής. Ο δρόμος προς την αναγνωρισιμότητα τον συναντά τη στιγμή, όπου η ψυχή του αναζητά νέα ισορροπία.
Ο Δημήτρης Δρόσος δίνει στον Χούλιο ζωντάνια και νεύρο. Το σώμα του λειτουργεί σαν σκηνικό αντικείμενο που περιέχει όλη την ιστορία του χαρακτήρα. Ο ηθοποιός γεμίζει τον χώρο με κινήσεις που μοιάζουν πότε εκρηκτικές και πότε συγκρατημένες, σαν να συνομιλεί διαρκώς με τον ίδιο τον εαυτό του. Το έργο, μέσα από τις αναθέσεις ενός ιδιωτικού ιδρύματος και την προσμονή μιας τελετής έναρξης, εξερευνά τη σχέση του καλλιτέχνη με το σύστημα, τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στην κριτική και την ενσωμάτωση.
Η σκηνοθεσία επιλέγει γρήγορους ρυθμούς, μουσική και διαλόγους που ρέουν με χιούμορ και σπιρτάδα. Η ομάδα -Άρης Μπαλής, Μαρία Αποστολακέα, Μελίνα Πολυζώνη, Μικές Γλύκας- κινείται με άνεση μέσα σ' έναν κόσμο, όπου το πολιτικό στοιχείο αναμιγνύεται με προσωπικές θεωρήσεις και αμφιβολίες. Η παράσταση κοιτά την Ελλάδα του σήμερα με μια ματιά τρυφερή και διεισδυτική, σαν να προσπαθεί να κατανοήσει το συλλογικό παρόν. Η σκηνοθετική γραμμή προσφέρει εικόνες γεμάτες ζωντάνια, με τους ηθοποιούς να σχηματίζουν μια δυναμική ομάδα που μεταφέρει το κοινό σε ένα τοπίο γεμάτο ανατροπές.
«Είναι σημαντικό να ξέρεις πότε να φύγεις, ν'αποσυρθείς, να ησυχάσεις... Το καπελάκι σου και δρόμο. Πάρε τα βουνά, από τα βουνά κυλάνε τα ποτάμια». Ο Χούλιο λειτουργεί σαν ένας καθρέφτης για τον σύγχρονο άνθρωπο. Η επιτυχία, η κόπωση, η αναζήτηση ταυτότητας, η ανάγκη να παραμένει κάποιος πιστός στις αξίες του, όλα μπλέκονται σ' ένα κείμενο που διατηρεί μια νευρική ομορφιά. Η παράσταση αφήνει ένα αίσθημα ζωντάνιας και μια διάθεση αναστοχασμού. Η κωμικότητα συνυπάρχει με τρυφερότητα και πίκρα, δημιουργώντας μια εμπειρία που απλώνεται στο μυαλό του θεατή για αρκετή ώρα μετά την έξοδο από το θέατρο.
Ένα μουσικό ταξίδι προς τις σκοτεινές γωνιές της ψυχής
Στο Floyd, το live του Asaf Avidan έμοιαζε σαν μια τελετουργική κατάβαση στον εσωτερικό κόσμο. Από τις πρώτες του λέξεις, η αίσθηση ήταν πως βρισκόμαστε μπροστά σ' έναν καλλιτέχνη που αντιλαμβάνεται τη μουσική σαν τοπίο. Η φωνή του, με το απίστευτο εύρος και την ιδιαίτερη χροιά της, κυριαρχούσε στον χώρο σαν άνεμος που αλλάζει κατεύθυνση και ένταση κάθε φορά που ανασαίνει.
Το κοινό έμοιαζε ενωμένο σε όλη τη διάρκεια της βραδιάς. Κάποιοι τραγουδούσαν από την πρώτη στιγμή, άλλοι έμεναν βυθισμένοι μέσα στις φράσεις του, σαν να παρακολουθούσαν μια διαδρομή που τους αφορούσε προσωπικά. Η συναυλία κινήθηκε από ακουστικές στιγμές μέχρι εκρήξεις με ροκ ή λάτιν στοιχεία. Η μπάντα του, δεμένη και ευέλικτη, στήριζε κάθε του επιλογή με προσοχή.
Kατά τη διάρκεια της βραδιάς, ακούστηκαν τραγούδια από το νέο του δίσκο «Unfurl», αλλά και μεγάλες επιτυχίες του, όπως τα «Anagnorisis», «Love It or Leave It» και «Bang Bang». Πριν ξεκινήσει το «Darkness Song», αναφέρθηκε στον Γιώργο Λάνθιμο, λέγοντας ότι παρακολούθησε το «Bugonia» και ότι τον συναρπάζει ο τρόπος με τον οποίο ο Έλληνας σκηνοθέτης χτίζει τους κόσμους του, ακόμη κι αν στα έργα του απουσιάζουν η λύτρωση και η ελπίδα. Από αυτή τη μικρή αναφορά, ο Asaf Avidan μοιράστηκε σκέψεις του για όλα όσα ζούμε τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα, μίλησε για τους πολέμους, την περιβαλλοντική κρίση, την τεχνητή νοημοσύνη και όσα μας βαραίνουν. «Ο κόσμος γίνεται υπερβολικά σύνθετος και τρομακτικός, κι εμείς οπισθοχωρούμε σε μια παιδική ανάγκη για δυαδικότητα. Μηδέν ή ένα. Μαύρο ή άσπρο. Καλό ή κακό. Εμείς ή οι άλλοι. Πρέπει όμως να θυμόμαστε ότι το μαύρο - άσπρο είναι η γλώσσα του φόβου. Είναι κι η γλώσσα των φανατικών. Είναι οι ύμνοι των φασιστών και των λαϊκιστών, που τη χρησιμοποιούν για ν' αποκτήσουν περισσότερη εξουσία. Κι έτσι διαλύεται ακόμη περισσότερο η εμπιστοσύνη».
Και πρόσθεσε: «Υπάρχει ένα εργαλείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να ξαναβρούμε τη λεπτότητα, τη σύνθετη ματιά, τις αποχρώσεις. Και αυτό το εργαλείο το κουβαλάμε όλοι μας. Είναι η μουσική. Δεν θα τη χρησιμοποιήσουμε για να ξεφύγουμε, αλλά για να κοιτάξουμε προς τα μέσα. Θα στρέψουμε το βλέμμα στο εσωτερικό μας, μέσα από τον πονεμένο λαιμό και το σφιγμένο στήθος μας, για να δούμε εκείνη τη σπηλιά – τη μοναδική, προσωπική σπηλιά που κρύβουμε όλοι».
Η μεταφορά της σπηλιάς, ένας τόπος συμβολικός όπου κρύβεται η προσωπική αλήθεια κάθε ανθρώπου, έδωσε έναν ποιητικό νόημα στη βραδιά. Η μουσική του έγινε πόρτα προς εκείνο το σημείο, όπου οι σκέψεις και οι φόβοι φωτίζονται από τη δύναμη της τέχνης.
Αποκλεισμένο το λιμάνι του Βόλου από στεριά και θάλασσα – «Παρέλαση» αγροτών με τρακτέρ και ψαράδων με καΐκια
Συναγερμός σε Ελλάδα και Ευρώπη: Δότης σπέρματος με καρκινικό γονίδιο έγινε πατέρας τουλάχιστον 197 παιδιών
Συναγερμός στην Ιαπωνία: Κοινές πτήσεις κινεζικών και ρωσικών μαχητικών πάνω από το νησί
«Τις δύο τις έβαλα εγώ, την άλλη ο φίλος μου»: H κυνική ομολογία του δράστη στο TikTok για το μαχαίρωμα στον 14χρονο
Live όλες οι εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, με την υπογραφή του www.ethnos.gr