Νικόλαος Τρικούπης – Θεόδωρος Πάγκαλος: Βίοι παράλληλοι, θάνατοι την ίδια ημερομηνία

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 27 Φεβρουαρίου, όταν δυο στρατιωτικές προσωπικότητες που σημάδεψαν την Ελληνική Ιστορία, εφευγα από τη ζωή αλλά με διαφορά επτά χρόνων: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος το 1952 και ο Νικόλαος Τρικούπης του 1959.

Ο Τρικούπης είχε γεννηθεί στο Μεσολόγγι το 1868 και ήταν πρώτος εξάδελφος του πρωθυπουργού Χαρίλαου Τρικούπη. Ο Νικόλαος Τρικούπης είχε κατακτήσει χάλκινο μετάλλιο στη σκοποβολή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1897· φοίτησε στη Σχολή Ευελπίδων και ήταν παρών σε όλες πολεμικές επιχειρήσεις στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897, στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Μικρασιατική Εκστρατεία κατά την οποία παραδόθηκε στους Τούρκους μαζί με άλλες στρατιωτικές μονάδες.

Ο Νικόλαος Τρικούπης κρατήθηκε αιχμάλωτος και αργότερα επέστρεψε στην Ελλάδα. Λέγεται ότι η πρόθεση του Νικολάου Τρικούπη ήταν αντίσταση μέχρις εσχάτων. Κατάλαβε όμως ότι οι 5.000 στρατιώτες του δεν ήταν πρόθυμοι να θυσιαστούν κι έτσι αποφάσισε να παραδοθεί.
Όταν ο Τρικούπης έφτασε μπροστά στον Κεμάλ Ατατούρκ, ο τελευταίος τον υποδέχτηκε θερμά: «Ξέρετε, αρχιστράτηγε, είπε στον Τρικούπη, και ο Ναπολέων Βοναπάρτης είχε αιχμαλωτισθεί! Ο πόλεμος είναι τυχερό παιχνίδι. Δώσατε τον καλύτερο εαυτό σας αλλά εμείς νικήσαμε».
Ο Τρικούπης τον ρώτησε: «Γιατί με αποκαλείτε αρχιστράτηγο; Για να πάρει την απάντηση: «Δεν έχετε πληροφορηθεί τα σπουδαία νέα; Ο στρατηγός Χατζανέστης απηλλάγη των καθηκόντων του. Η ελληνική κυβέρνηση διόρισε εσάς στη θέση του».
Και τότε ο Τρικούπης ρώτησε αφελώς τον Κεμάλ: «Τι πιστεύετε, θα έπρεπε να αυτοκτονήσω;» Και ο Κεμάλ σαρδόνια γελώντας του απάντησε: «Α, αυτό είναι δική σας υπόθεση»!

Ο Τρικούπης δεν αυτοκτόνησε… Το ξίφος του κοσμεί το Πολεμικό Μουσείο της Άγκυρας. Ο Τρικούπης διετέλεσε Νομάρχης Αττικοβοιωτίας και πέθανε σε ηλικία 91 χρονών στις 27 Φεβρουαρίου του 1959.

Την εποχή του Πάγκαλου...

Ο Θεόδωρος Πάγκαλος είχε γεννηθεί 10 χρόνια αργότερα από τον Τρικούπη, το 1878 και διετέλεσε στρατιωτικός, κινηματίας, συνωμότης κατ΄ επανάληψη, δικτάτορας, πρωθυπουργός και πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η σταδιοδρομία του άρχισε από τον πόλεμο του 1897. Τον Μάιο του 1919 αποβιβάστηκε στη Σμύρνη και εγκαταστάθηκε εκεί ως αρχηγός του επιτελείου. ο ελληνικός στρατός προέλαυνε στη Μικρά Ασία και μάλιστα έφτασε να καταλάβει την Προύσα και να σώσει τους Άγγλους στρατιώτες που βρίσκονταν σε δεινή θέση.

Τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής, ο Πάγκαλος τα παρακολουθούσε από την Ελευσίνα, όπου είχε αποσυρθεί. Στις 25 Ιουνίου 1925 ο Θεόδωρος Πάγκαλος εγκαθίδρυσε στην Ελλάδα δικτατορία, έπειτα από στρατιωτικό πραξικόπημα. Η δικτατορία Πάγκαλου έμεινε στην Ιστορία κυρίως για δύο πράγματα: για την αστυνομική διάταξη που απαγόρευε στις γυναίκες να φοράνε φούστες που απέχουν πάνω από 30 πόντους από το έδαφος, και για τα σκάνδαλα, στα οποία αναμείχθηκαν μέλη της κυβέρνησης. Επίσης είχε απαγορευτεί στους εφήβους κάτω των 16 χρονών να κυκλοφορούν στην πόλη δίχως τη συνοδεία γονέων ή οικείων, απαγορευόταν η παρουσία τους σε χώρος διασκέδασης μετά τις 10 το βράδυ και επίσης είχε χαρακτηριστεί αξιόποινη η εξωτική ονομασία των κέντρων διασκέδασης!

Τον Πάγκαλο ανέτρεψε ο Γεώργιος Κονδύλης τον Αύγουστο του 1926. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος πέθανε σε ηλικία 74 χρονών, στις 27 Φεβρουαρίου του 1952 από φυματίωση στο ξενοδοχείο «Χλόη» της Κηφισιάς, όπου διέμενε.

Και ήρθε ο θάνατος, ο των ανηκέστων κακών ιατρός και έβαλε τους στρατηγούς στη θέση τους: κάτω από το υγρό χώμα της Ιστορίας…