Πόλεμος στην Ουκρανία: Γιατί ο Πούτιν ζήτησε απευθείας διάλογο με Κίεβο και οι διπλωματικές δοκιμασίες Μόσχας και Τραμπ

Πώς μια πρόταση αναγκάζει τη Ρωσία να αποκαλύψει τους πραγματικούς στόχους της σύρραξης, οι κρίσιμες επόμενες ώρες και το ρίσκο της ευρωπαϊκής πίεσης

🕛 χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά ┋

(Sergei Bobylev/Photo host agency RIA Novosti via AP)

Σε ανάλυσή του στο CNNi στέκεται στην πρόταση που το Κρεμλίνο δεν μπορούσε να απορρίψει ή να αποδεχτεί ανοιχτά, με στόχο να το φέρει σε μια δύσκολη επιλογή, αποκαλύπτοντας τις πραγματικές ορέξεις του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, για τον πόλεμο που επέλεξε να ξεκινήσει.

Η κατάσταση αυτή ήρθε σε μια στιγμή που η Ρωσία, με την επιθυμία να κλιμακώσει τις επιθέσεις τους για τους καλοκαιρινούς μήνες, έπρεπε να αντιμετωπίσει μια πρόταση που δεν μπορούσε να απορρίψει ανοιχτά χωρίς να φανεί πως αρνείται τη δυνατότητα για ειρήνη.

Η πίεση για μια εκεχειρία

Οι ηγέτες της Ευρώπης αντιλήφθηκαν την ανάγκη για να εξετάσουν αν οι ειρηνικές συνομιλίες για την Ουκρανία μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα και να πιέσουν τη Μόσχα να αναστείλει τις επιθέσεις. Παράλληλα, η πρόταση αυτή έθεσε την Ουκρανία, τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη, μπροστά σε ένα εξαιρετικά δύσκολο καθήκον: την προετοιμασία των δυνάμεων τους μέσα σε μόλις 30 ώρες για ίσως έναν μήνα ειρήνης, με την ελπίδα για σοβαρές διαπραγματεύσεις που θα αποφασίσουν τα σύνορα της χώρας τους.

Η πολιτική πίεση και η ανάγκη για έναν ισχυρό εξωτερικό σύμμαχο ήταν ξεκάθαρη. Η κυβέρνηση Τραμπ, με την δημόσια απώλεια υπομονής της – και απέναντι στη Μόσχα αλλά και στην Ουκρανία – ενέχει τον κίνδυνο να "μετακινηθεί" από το θέμα, αφήνοντας την Ουκρανία να αντιμετωπίσει τον πόλεμο χωρίς σημαντική αμερικανική υποστήριξη. Η απομάκρυνση αυτής της βοήθειας θα μπορούσε να είναι καταστροφική για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, κάτι που έκανε την πρόταση για μια κοινή ευρωπαϊκή πρωτοβουλία ακόμα πιο επείγουσα.

Η ευρωπαϊκή διπλωματία και οι ΗΠΑ

Η σαφής διπλωματική πίεση που άσκησαν οι ηγέτες της Ευρώπης – ο πρόεδρος Μακρόν, ο πρωθυπουργός Στάρμερ του Ηνωμένου Βασιλείου και ο πρόεδρος Ζελένσκι της Ουκρανίας – ώθησε τον Λευκό Οίκο να στηρίξει την ευρωπαϊκή προσέγγιση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, που πλέον αντιμετωπίζεται ως το μεγαλύτερο διπλωματικό πρόβλημα στην ήπειρο από τη δεκαετία του 1940. Η πρόταση για 30 ημέρες εκεχειρίας, που είχε γίνει αρχικά από τις ΗΠΑ και την Ουκρανία, τώρα αναγκάζει τις Ηνωμένες Πολιτείες να παρακολουθήσουν την κατάπαυση του πυρός και να επιβάλουν αυστηρές κυρώσεις εάν η συμφωνία αποτύχει. Οι «μαζικές κυρώσεις» που αναφέρθηκαν από τον Μακρόν αποτελούν μια απειλή για τη Ρωσία αν δεν τηρήσει τους όρους.

Η αντίδραση του Πούτιν και οι στρατηγικές του μανιπουλαρισμού

Η αντίδραση του Πούτιν ήταν ασαφής. Δηλώνοντας ότι δεν θεωρεί πως η Ουκρανία έχει τηρήσει τις προηγούμενες εκεχειρίες που είχε καλέσει μονομερώς η Ρωσία, ο Πούτιν πρότεινε τη δυνατότητα για άμεσες συνομιλίες, αλλά αναγνώρισε ότι μια εκεχειρία πρέπει να προηγηθεί. Αυτή η απάντηση δεν ήταν αρκετή για να δείξει ότι η Ρωσία είναι πρόθυμη να αποδεχτεί την πίεση των Ευρωπαίων και της Ουκρανίας για μια ειρηνική λύση.

Το Κρεμλίνο βρέθηκε σε μία δύσκολη θέση: έπρεπε είτε να αποδεχτεί, να αμφισβητήσει ή να αγνοήσει την πρόταση. Αντί να δώσει μια ξεκάθαρη απάντηση, η Ρωσία επανήλθε με μια ασαφή δήλωση, προσπαθώντας να δείξει στον Τραμπ ότι μπορεί να ενδιαφέρεται για ειρήνη, αλλά ταυτόχρονα να μην παραδεχτεί ότι η πίεση από την Ευρώπη λειτουργεί.

«Συμφωνείστε αμέσως σε διαπραγματεύσεις με την Ρωσία»

Το απόγευμα της Κυριακής (11/5) ήρθε η μετωπική παρέμβαση στις εξελίξεις του πολέμου στην Ουκρανία από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, ζητώντας άμεση αποδοχή της πρότασης Πούτιν για διαπραγματεύσεις στην Τουρκία. Ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίστηκε επικριτικός απέναντι στο Κίεβο, ενώ εξαπέλυσε και αιχμές κατά του Ρώσου προέδρου, για τη χρονική συγκυρία της πρωτοβουλίας του.

Πίεση για άμεση συνάντηση στην Τουρκία

Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Truth Social, ο Τραμπ υποστήριξε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν «δεν θέλει κατάπαυση του πυρός», αλλά έχει προτείνει άμεση συνάντηση με την ουκρανική ηγεσία στην Τουρκία, με σκοπό να εξεταστεί μια πιθανή συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου.

«Η Ουκρανία πρέπει να συμφωνήσει σε αυτό, ΑΜΕΣΑ», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος. Και πρόσθεσε: «Τουλάχιστον, θα μπορέσουμε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει έδαφος για συμφωνία. Αν όχι, τότε Ευρώπη και ΗΠΑ θα γνωρίζουν πού ακριβώς βρισκόμαστε και θα προχωρήσουν αναλόγως».

Η παρέμβαση αυτή του Τραμπ ήρθε σε μια χρονική στιγμή που το μέτωπο της Ουκρανίας μοιάζει παγωμένο, με τα δύο μέρη να έχουν ελάχιστα περιθώρια στρατιωτικών ελιγμών, αλλά και χωρίς ουσιαστική πρόοδο σε επίπεδο ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Αιχμές για τον Πούτιν και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Ο Τραμπ δεν περιορίστηκε μόνο σε πίεση προς το Κίεβο, αλλά επιτέθηκε έμμεσα και στον Ρώσο πρόεδρο, κατηγορώντας τον ότι ασχολείται περισσότερο με τους εορτασμούς για τη νίκη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά με τις πρωτοβουλίες για ειρήνη.

«Αρχίζω να αμφιβάλλω ότι η Ουκρανία θα συμφωνήσει με τον Πούτιν, ο οποίος είναι πολύ απασχολημένος με τον εορτασμό της νίκης στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο — μια νίκη που δεν θα μπορούσε καν να επιτευχθεί χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Η ανάρτηση έκλεισε με έντονο ύφος και κεφαλαία: «ΝΑ ΓΙΝΕΙ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ, ΤΩΡΑ!!!»

Ζελένσκι μετά την παρέμβαση Τραμπ: Είμαι έτοιμος να συναντήσω τον Πούτιν την Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη

Η αντίδραση του Κιέβου ήταν άμεση στο τελεσίγραφο Τραμπ. Το προεδρικό περιβάλλον του Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει ξεκαθαρίσει επανειλημμένα ότι δεν πρόκειται να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία όσο συνεχίζεται η κατοχή ουκρανικών εδαφών.

Ταυτόχρονα, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εμφανίζονται διχασμένες: από τη μία υπάρχει κόπωση από τον πόλεμο και πίεση για πολιτική λύση, από την άλλη, παραμένει ο φόβος ότι μια εσπευσμένη συμφωνία θα επιβραβεύσει την επιθετικότητα της Μόσχας.

Η τοποθέτηση Τραμπ έρχεται να πυροδοτήσει νέο γύρο πιέσεων, με πολλούς να διαβλέπουν την πρόθεση του Αμερικανού προέδρου να ηγηθεί προσωπικά μιας διπλωματικής λύσης — χωρίς να αποκλείεται μάλιστα η συμμετοχή των ΗΠΑ σε ενδεχόμενη τριμερή σύνοδο στην Άγκυρα.

Διαβάστε ακόμη