Soft Clubbing: Από τα ξενύχτια και τα σφηνάκια, στα καφέ, τα βιβλιοπωλεία και τα πρωινά πάρτι

Τα τελευταία χρόνια, η εικόνα της νυχτερινής ζωής στις μεγαλουπόλεις αλλάζει μ' έναν τρόπο που λίγοι θα μπορούσαν να προβλέψουν πριν από μία δεκαετία. Το παραδοσιακό clubbing – εκείνο που χαρακτηρίζεται από εκκωφαντική μουσική, κατανάλωση αλκοόλ χωρίς όρια, πολύωρα ξενύχτια και την αίσθηση μιας σχεδόν τελετουργικής υπερβολής – μοιάζει σταδιακά να παρακμάζει.

Δεν είναι ότι εξαφανίζεται. Απλώς, χάνει την αίγλη που κάποτε ασκούσε πάνω στις νεότερες γενιές, ενώ παράλληλα εμφανίζεται ένα νέο μοντέλο διασκέδασης που αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στην κουλτούρα, στις αξίες και στις προτεραιότητες των σημερινών νέων ενηλίκων. Αυτό το μοντέλο έχει αρχίσει να ονομάζεται, διεθνώς, soft clubbing.

Το soft clubbing δεν έχει έναν και μοναδικό ορισμό, ακριβώς γιατί πρόκειται για ένα είδος ακόμη ρευστό και σε εξέλιξη. Ωστόσο, μπορούμε να το περιγράψουμε ως έναν νέο τρόπο κοινωνικής εξόδου που αντικαθιστά το χάος των παραδοσιακών clubs με μια πιο ήπια, συνειδητή και εναρμονισμένη διασκέδαση με τον τρόπο ζωής της Generation Z και των Millennials.

Εκεί που το παραδοσιακό clubbing εστιάζει στη μουσική στο τέρμα, στη σωματική εξάντληση και στο αλκοόλ ως βασικό συστατικό της διασκέδασης, το soft clubbing προτάσσει την ισορροπία. Δεν σημαίνει απαραίτητα αποχή από το ποτό ή τη μουσική, αλλά με μέτρο. Ελαφριές επιλογές ποτών – mocktails, κρασί χαμηλών βαθμών ή ακόμα και ροφήματα με βάση τον καφέ και το τσάι – αντικαθιστούν τα δυνατά ποτά. Η μουσική παραμένει στο επίκεντρο, αλλά δεν επιδιώκει να «πνίξει» τον χώρο. Είναι χαλαρή, συχνά προσεκτικά επιλεγμένη από DJs ή μουσικούς που δίνουν μεγαλύτερη σημασία στην ατμόσφαιρα παρά στην ένταση.

Η Gen Ζ και οι Millennials – αξίες και προτεραιότητες

Για να κατανοήσουμε την άνοδο του soft clubbing, πρέπει πρώτα να σταθούμε στις ίδιες τις γενιές που το αγκαλιάζουν περισσότερο, τη Generation Z (όσοι γεννήθηκαν περίπου από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 έως τις αρχές του 2010) και τους Millennials (γεννημένοι από τις αρχές του ’80 έως τα μέσα των ’90s). Αυτές οι δύο γενιές μοιράζονται κοινές εμπειρίες, αλλά και σημαντικές διαφορές που καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τη διασκέδαση.

Οι Millennials είναι η πρώτη γενιά που μεγάλωσε με το Διαδίκτυο, τα social media και την εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία. Τα χρόνια της νεότητάς τους συνέπεσαν με την «χρυσή εποχή» των clubs: τις πρώτες δεκαετίες του 2000, όταν η έξοδος σε μεγάλα clubs με γνωστούς DJs και ξενύχτια ως το πρωί θεωρούνταν σχεδόν αυτονόητο κομμάτι της κοινωνικής ζωής. Ωστόσο, καθώς μεγάλωσαν, βίωσαν κρίσεις. Οικονομική ανασφάλεια, υψηλά ενοίκια, πίεση στην εργασία και μια συνεχή αναζήτηση ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής. Έτσι, δεν είναι παράξενο που πολλοί Millennials στρέφονται σήμερα σε πιο ήπιες μορφές διασκέδασης.

Η Generation Z, από την άλλη, μεγάλωσε μέσα σ' έναν ακόμα πιο περίπλοκο κόσμο. Είναι η γενιά που ενηλικιώθηκε με την κλιματική κρίση, την πανδημία, την οικονομική αβεβαιότητα και τα social media ως κυρίαρχο εργαλείο κοινωνικοποίησης. Αυτή η γενιά είναι πιο εξοικειωμένη με την έννοια της «αυτοφροντίδας» (self-care) και της ψυχικής υγείας. Έρευνες δείχνουν ότι η Gen Z είναι πιο «sober curious» από τις προηγούμενες γενιές, δηλαδή πιο ανοιχτή σε τρόπους διασκέδασης που δεν περιστρέφονται γύρω από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά.

Οι αξίες που κυριαρχούν σε αυτές τις γενιές είναι αποκαλυπτικές:

• Αυθεντικότητα: θέλουν εμπειρίες που δεν μοιάζουν στημένες ή ψεύτικες. Προτιμούν μια βραδιά σε έναν μικρό χώρο με φίλους και ειλικρινείς συζητήσεις, παρά ένα θεαματικό αλλά απρόσωπο clubbing event.
• Ψυχική υγεία: η συζήτηση για το άγχος, την κατάθλιψη και την αυτοφροντίδα είναι στο επίκεντρο. Έτσι, η ιδέα του να καταστρέφεις το σώμα και τον ύπνο σου για χάρη της διασκέδασης δεν έχει την ίδια γοητεία όπως σε προηγούμενες γενιές.
• Οικονομική ρεαλιστικότητα: οι αυξημένες τιμές, η επισφάλεια στην εργασία και η ακριβή νυχτερινή ζωή ωθούν τους νέους να αναζητούν φθηνότερες αλλά όχι λιγότερο ποιοτικές εμπειρίες.
• Κοινότητα και σύνδεση: το soft clubbing δεν είναι μόνο διασκέδαση, είναι και μια μορφή συλλογικής εμπειρίας. Δημιουργεί χώρους όπου άνθρωποι με κοινές ανησυχίες μπορούν να συναντηθούν, να ανταλλάξουν ιδέες και να αισθανθούν μέρος μιας ομάδας.

Δεν είναι τυχαίο ότι η Gen Z και οι Millennials βλέπουν τη διασκέδαση ως προέκταση της ταυτότητάς τους. Το πώς βγαίνουν, με ποιον τρόπο κοινωνικοποιούνται και σε ποιους χώρους πηγαίνουν είναι ένα σχόλιο πάνω στις αξίες τους. Για αυτό και το soft clubbing – με την έμφαση στη συνειδητότητα, στη μέτρια κατανάλωση, στην αυθεντική επαφή – ταιριάζει απόλυτα με τις προτεραιότητες αυτών των γενεών.

Οι κοινωνικοί και οικονομικοί λόγοι της αλλαγής

Η μετατόπιση από το παραδοσιακό clubbing στο soft clubbing δεν είναι απλώς αισθητική ή πολιτιστική. Πίσω της κρύβονται ισχυροί κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες, που καθιστούν αυτήν τη νέα μορφή διασκέδασης όχι απλώς ελκυστική, αλλά και αναγκαία.

Η έξοδος σε clubs τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολυτέλεια. Οι αυξανόμενες τιμές σε ποτά, εισιτήρια και μετακινήσεις καθιστούν μια τυπική βραδιά clubbing απαγορευτική για πολλούς νέους. Σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, το κόστος μιας βραδιάς μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τα 50–100 ευρώ ανά άτομο, ποσό που δύσκολα συμβαδίζει με τους μισθούς και την οικονομική ανασφάλεια της Gen Z και των Millennials. Αντίθετα, το soft clubbing επιλέγει πιο οικονομικούς χώρους και εναλλακτικές μορφές ποτού, κάνοντάς το πιο προσιτό.

Η πανδημία και οι νέες συνήθειες

Η πανδημία του κορονοϊού έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Για σχεδόν δύο χρόνια, οι μεγάλες συγκεντρώσεις ήταν αδύνατες και οι άνθρωποι αναγκάστηκαν ν' ανακαλύψουν άλλους τρόπους κοινωνικοποίησης. Οι βόλτες στη γειτονιά, οι μικρές παρέες στο σπίτι ή οι πιο ήσυχες εξόδοι έγιναν κομμάτι της καθημερινότητας. Αυτή η εμπειρία δεν ξεχάστηκε. Αντίθετα, πολλοί νέοι συνειδητοποίησαν ότι μπορούν να διασκεδάζουν χωρίς να ξενυχτούν ή να καταπονούν τον οργανισμό τους.

Ψυχική υγεία και ισορροπία

Οι κοινωνικές πιέσεις, η εργασιακή ανασφάλεια και η αίσθηση διαρκούς κρίσης έχουν αυξήσει την ανάγκη για προτεραιοποίηση της ψυχικής υγείας. Οι νέοι αναζητούν τρόπους διασκέδασης που δεν θα τους επιβαρύνουν, αλλά θα τους αναζωογονούν. Το soft clubbing έρχεται να καλύψει αυτή την ανάγκη. Είναι κοινωνικό, αλλά χωρίς το στρες του ξενυχτιού ή τις παρενέργειες του αλκοόλ.

Η τεχνολογία και η απομάκρυνση από την υπερβολή

Ζούμε σ' έναν κόσμο όπου οι εμπειρίες καταγράφονται, φωτογραφίζονται και μοιράζονται στα social media. Το να βρεθείς σε κατάσταση μέθης ή εξάντλησης δεν έχει πια την ίδια γοητεία, αλλά αντίθετα μπορεί να εκθέσει αρνητικά. Το soft clubbing προσφέρει εμπειρίες που «βγαίνουν όμορφα» προς τα έξω – χαλαρές, αυθεντικές, φωτογενείς – χωρίς τον κίνδυνο της υπερβολής.

Μορφές και παραδείγματα soft clubbing

Η στροφή προς το soft clubbing δεν σημαίνει παραίτηση από τη χαρά, τη μουσική ή τον χορό. Αντιθέτως, τα ενσωματώνει σε νέα περιβάλλοντα. Από καφετέριες και βιβλιοπωλεία μέχρι υπαίθριους χώρους, φούρνους που μετατρέπονται σε στέκια μετά το κλείσιμο ή ακόμα και... σούπερ μάρκετ που φιλοξενούν αυτοσχέδια πάρτι. Το σημαντικότερο όμως είναι πως όλη αυτή η νέα κουλτούρα περιστρέφεται γύρω από την ιδέα ότι η διασκέδαση δεν χρειάζεται να κοστίζει στην υγεία, στο πορτοφόλι ή στην επόμενη ημέρα.

Coffee clubbing

Ίσως η πιο χαρακτηριστική μορφή soft clubbing. Το coffee clubbing αντικαθιστά τα κοκτέιλ με καφέδες, τσάι ή mocktails και προσφέρει ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι μπορούν να χορέψουν, να μιλήσουν και να κοινωνικοποιηθούν χωρίς αλκοόλ. Συχνά οργανώνεται σε απογευματινές ώρες ή νωρίς το βράδυ, με τη μουσική να δημιουργεί κλίμα χαράς και όχι εξάντλησης. Τα στατιστικά της Eventbrite είναι εντυπωσιακά, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια, τα coffee clubbing events αυξήθηκαν κατά 478%. Η άνοδος αυτή αποδεικνύει ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για τέτοιου τύπου εναλλακτικές.

Morning dance parties

Άλλη καινοτόμος μορφή soft clubbing είναι τα πρωινά πάρτι. Αντί να χορεύεις μέχρι τις 5 το πρωί, ξεκινάς τη μέρα σου με χορό, μουσική και συχνά με υγιεινά ροφήματα ή σνακ. Τα morning parties συνδυάζουν τη χαρά του clubbing με την ενέργεια της ημέρας, δημιουργώντας ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν αυξηθεί κατά 20% διεθνώς τα τελευταία χρόνια.

Sauna raves και thermal gatherings

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες τάσεις είναι τα λεγόμενα sauna raves: πάρτι που οργανώνονται σε σάουνες ή χώρους ευεξίας. Εκεί, η εμπειρία της μουσικής συνδυάζεται με το στοιχείο του σώματος και της αποτοξίνωσης. Δεν πρόκειται για εξαντλητικά events, αλλά για βιωματικές εμπειρίες που συνδυάζουν χορό, ευεξία και χαλάρωση. Η αύξηση αυτών των gatherings κατά 256% δείχνει την απήχησή τους.

Pop-up events σε απρόσμενα μέρη

Το soft clubbing ανθεί και σε χώρους που κανείς δεν θα φανταζόταν για clubbing, όπως βιβλιοπωλεία, καλλιτεχνικά εργαστήρια, ακόμα και φούρνοι ή σούπερ μάρκετ μετά το ωράριο. Η γοητεία τους είναι ότι μετατρέπουν τον καθημερινό χώρο σε σκηνικό διασκέδασης, φέρνοντας την εμπειρία πιο κοντά στην καθημερινή ζωή. Αυτή η «απρόσμενη» διάσταση κάνει τις εκδηλώσεις πιο αληθινές και πιο ελκυστικές για όσους έχουν κουραστεί από τα στερεότυπα της νυχτερινής ζωής.

Hybrid events

Σε πολλές περιπτώσεις, το soft clubbing συνδυάζεται με άλλες μορφές δημιουργικότητας, όπως εκθέσεις τέχνης, παρουσιάσεις βιβλίων, προβολές ταινιών ή εργαστήρια. Έτσι, η διασκέδαση δεν περιορίζεται στο χορό ή στη μουσική, αλλά εμπλουτίζεται με πολιτιστικά και κοινωνικά στοιχεία. Αυτός ο συνδυασμός προσελκύει όσους αναζητούν εμπειρίες πιο σφαιρικές και ουσιαστικές.

Συνολικά, τα παραδείγματα δείχνουν ότι το soft clubbing είναι μια «ομπρέλα» που καλύπτει πολλές διαφορετικές εκφάνσεις, όλες όμως εστιάζουν στο ίδιο τρίπτυχο: σύνδεση, ευεξία, αυθεντική εμπειρία.

Εργασιακή πίεση και διαρκείς κρίσεις

Σ' έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από άγχος, εργασιακή πίεση και διαρκείς κρίσεις – οικονομικές, πολιτικές, περιβαλλοντικές – η ανάγκη για τρόπους εκτόνωσης που δεν επιβαρύνουν, αλλά αντιθέτως αναζωογονούν, είναι πιο έντονη από ποτέ. Το παραδοσιακό clubbing στηριζόταν στην ιδέα της υπερβολής. Δηλαδή δυνατή μουσική, άφθονο αλκοόλ, έντονος ρυθμός και ξενύχτι. Αυτή η υπερβολή συχνά οδηγούσε σε σωματική και ψυχική εξάντληση.

Για τις νεότερες γενιές όμως, που έχουν μεγαλώσει με τη γνώση γύρω από την ψυχική υγεία και τις επιπτώσεις του τρόπου ζωής, αυτή η εξίσωση δεν είναι πλέον ελκυστική. Το soft clubbing έρχεται ως απάντηση, προσφέροντας τη χαρά της κοινωνικότητας και της μουσικής χωρίς το τίμημα της κόπωσης ή του hangover.

Παράλληλα, η self-care κουλτούρα – δηλαδή η έμφαση στη φροντίδα του εαυτού σε σωματικό και ψυχικό επίπεδο – είναι βασικό χαρακτηριστικό της Gen Z. Η γενιά αυτή αναζητά τρόπους να βγαίνει έξω και να διασκεδάζει χωρίς να νιώθει ότι «προδίδει» τον εαυτό της ή ότι θυσιάζει την ευεξία της. Το soft clubbing ενσωματώνει αυτή τη λογική, καθώς δεν ζητά από τον συμμετέχοντα να ξεπεράσει τα όριά του, αλλά να βρει χαρά μέσα στην ισορροπία.

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο είναι ότι το soft clubbing δεν σε εξαναγκάζει να θυσιάσεις τον ύπνο σου. Τα events οργανώνονται συχνά σε ώρες πιο «φιλικές» προς το σώμα, όπως απόγευμα, νωρίς το βράδυ ή ακόμα και πρωί. Αυτό σημαίνει ότι μπορείς να διασκεδάσεις, να χορέψεις και να κοινωνικοποιηθείς, αλλά και να επιστρέψεις στο σπίτι σου εγκαίρως ώστε να ξυπνήσεις την επόμενη μέρα με ενέργεια.

Νέος τρόπος γνωριμιών

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του soft clubbing είναι ότι αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε την κοινωνικότητα. Το παραδοσιακό clubbing συχνά βασιζόταν στην ιδέα της μαζικής διασκέδασης. Πολύς κόσμος σ' έναν χώρο, δυνατή μουσική που κάλυπτε κάθε συζήτηση, μια ατμόσφαιρα που ενίσχυε την ανωνυμία. Στα clubs, η εμπειρία ήταν περισσότερο «θόρυβος» παρά επικοινωνία.

Το soft clubbing, αντίθετα, βάζει στο επίκεντρο την παρουσία και την επικοινωνία. Στους χώρους όπου οργανώνονται τέτοιες βραδιές, μπορείς να μιλήσεις, ν' ακούσεις τον άλλον, να μοιραστείς στιγμές χωρίς να χρειάζεται να φωνάζεις για ν' ακουστείς πάνω από τα ντεσιμπέλ. Αυτό από μόνο του αλλάζει τη φύση της κοινωνικοποίησης. Από μια εμπειρία μαζικής ανωνυμίας, σε μια εμπειρία ουσιαστικής αλληλεπίδρασης.

Πολλοί συμμετέχοντες μιλούν για την αίσθηση κοινότητας που βρίσκουν στο soft clubbing. Δεν πρόκειται για τυχαίες γνωριμίες μιας νύχτας, αλλά για σχέσεις που συχνά συνεχίζονται έξω από τον χώρο της διασκέδασης. Η έμφαση δεν είναι στο «να το ζήσεις και να το ξεχάσεις», αλλά στο «να μοιραστείς και να θυμάσαι».

Αυτό δεν σημαίνει ότι λείπει ο χορός, η μουσική ή η χαρά. Αντιθέτως, όλα αυτά υπάρχουν, αλλά με μια διαφορετική ποιότητα. Δεν είναι αγώνας αντοχής, αλλά μια εμπειρία που αφήνει χώρο στον καθένα να είναι ο εαυτός του. Σε μια εποχή όπου η μοναξιά συζητιέται ως κοινωνικό πρόβλημα, το soft clubbing δίνει μια διέξοδο και προσφέρει χώρους όπου οι άνθρωποι μπορούν να συνδεθούν πραγματικά.

Μόδα ή πολιτιστική στροφή;

Το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν το soft clubbing αποτελεί μια παροδική μόδα ή αν συνιστά βαθιά πολιτιστική αλλαγή στη νυχτερινή ζωή. Για να το απαντήσουμε, αρκεί να εξετάσουμε το πώς εμφανίστηκε και τι ανάγκες καλύπτει. Οι περισσότερες «μόδες» στη διασκέδαση βασίζονται στην υπερβολή. Νέες μουσικές, πιο δυνατά φώτα, μεγαλύτερες παραγωγές. Το soft clubbing, αντίθετα, δεν εστιάζει στην επιφάνεια, αλλά στις βαθύτερες ανάγκες του ατόμο. Αυθεντικότητα, ισορροπία, κοινότητα, οικονομική βιωσιμότητα. Αυτό το καθιστά λιγότερο «trend» και περισσότερο αντανάκλαση μιας νέας κουλτούρας.

Επιπλέον, η άνοδος του soft clubbing συνδέεται με ευρύτερες κοινωνικές τάσεις, όπως την άνοδο της ευεξίας, την «sober curious» κουλτούρα, την κλιμάκωση των συζητήσεων γύρω από την ψυχική υγεία και την ανάγκη για βιώσιμες μορφές διασκέδασης. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι αυτές οι τάσεις θα εξαφανιστούν τα επόμενα χρόνια. Αντίθετα, όλα δείχνουν ότι θα ενισχυθούν.

Φυσικά, το παραδοσιακό clubbing δεν θα εξαφανιστεί. Θα συνεχίσει να υπάρχει, όπως και όλες οι μορφές διασκέδασης που βασίζονται στην υπερβολή. Όμως, το soft clubbing δείχνει να κερδίζει έδαφος και να μετατρέπεται σε ισότιμη – αν όχι κυρίαρχη – εναλλακτική. Ίσως μάλιστα σε λίγα χρόνια να μη μιλάμε καν για «εναλλακτική», αλλά για τον νέο κανόνα. Αν πράγματι συμβεί αυτό, τότε θα μιλάμε για μια ουσιαστική πολιτιστική στροφή. Μια επαναχάραξη του τι σημαίνει «διασκέδαση» στον 21ο αιώνα. Μια στροφή από την υπερβολή στην ισορροπία, από το χάος στη σύνδεση, από την κατανάλωση στην παρουσία. Είναι η αντανάκλαση μιας νέας γενιάς που ξαναγράφει τους κανόνες της εξόδου, με κριτήριο όχι το «πόσο» αλλά το «πώς».

Διαβάστε ακόμη

Ο αντίκτυπος της ομιλίας Τσίπρα σε κυβέρνηση και ΠΑΣΟΚ, η απάντηση Φάμελλου για τα περί ιδιοτέλειας και ο υπερ-γουρλής Μαγειρίας που πήρε δώρο μια Ferrari από τη μητέρα του

Από το Καστέλι μέχρι τον ΒΟΑΚ και το μετρό: Αποζημιώσεις εκατοντάδων εκατ. ευρώ απειλούν μέχρι και να διπλασιάσουν το κόστος των μεγάλων έργων

Κακοκαιρία Byron: «Βροχή» τα 112 όλη τη νύχτα - Πώς θα κινηθούν οι καταιγίδες τις επόμενες ώρες

Αμετακίνητοι οι αγρότες στα μπλόκα - Ποιες κινήσεις εξετάζει η κυβέρνηση