Φονικός λοιμός στην Αθήνα σκοτώνει 300 ανθρώπους – Οι αντιεμβολιαστές εμφανίζονται, από τότε, και κινδυνολογούν

Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 19 Δεκεμβρίου του 1913, όταν ενσκήπτει (και) στην πόλη της Αθήνας φονικός λοιμός· τότε διαγνώστηκε ως τύφος, σήμερα ιστορικά στοιχεία συνηγορούν ότι ήταν χολέρα… Ο πληθυσμός της Αθήνας ήταν δεν ήταν 100.000 κάτοικοι. Σε ολόκληρη την Αττική να κατοικούσαν το πολύ 300.000 άνθρωποι. Το 1922 που θα έφερνε κατά κύματα τους πρόσφυγες απείχε σχεδόν 10 χρόνια και οι Βαλκανικοί Πόλεμοι είχαν τελειώσει από τον Αύγουστο.

Η φονική επιδημία οφειλόταν στις συνθήκες υγιεινής, την έλλειψη καθαρού νερού και την εισροή προσφύγων από τις εμπόλεμες ζώνες της Βαλκανικής. Η επιδημία συνέπεσε με τους Βαλκανικούς Πολέμους, μια περίοδο κατά την οποία οι συνθήκες διαβίωσης ήταν εξαιρετικά δύσκολες. Ο υπερπληθυσμός, η ανεπαρκής διάθεση απορριμμάτων και το μη ασφαλές σύστημα υδροδότησης (παροχή νερού κακής ποιότητας) δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση ασθενειών.

Οι Αρχές προσπάθησαν να εφαρμόσουν μέτρα για τον έλεγχο της επιδημίας, τα οποία περιλάμβαναν: τη βελτίωση, στο μέτρο του δυνατού, των συνθηκών υγιεινής, την εφαρμογή υγειονομικών μέτρων, αν και η αποτελεσματικότητά τους παρουσίαζε διακυμάνσεις ανάλογα με την περιοχή και τις συνθήκες. Η επιδημία του 1913 ήταν μια υγειονομική κρίση που άφησε πίσω της πάνω από 300 νεκρούς στην πρωτεύουσα και αντανακλούσε τις δυσχερείς συνθήκες της εποχής, επιδεινωμένες από τις πολεμικές συγκρούσεις και τα επακόλουθα προβλήματα στέγασης και υγιεινής.

Η επιδημία είχε εμφανιστεί από καιρού στην Ελλάδα κυρίως ανάμεσα σε στρατεύσιμους, όμως η μαζική παραγωγή εμβολίων από το μικροβιολογικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου και ο εμβολιασμός 105.735 στρατιωτών και 350.000 πολιτών περιόρισαν τα καταγεγραμμένα κρούσματα σε περίπου 5.200 και τα θύματα σε μόλις 515 στρατιωτικούς και 1.500 πολίτες σε ολόκληρη την (τότε) ελληνική επικράτεια, ενώ στη γειτονική Βουλγαρία οι νεκροί πλησίασαν τις 10.000. Και τότε είχαν εκδηλωθεί ισχυρές αντιστασιακές εστίες αντιεμβολιαστών. Μάλιστα είχε συζητηθεί έντονα, τότε, η άρνηση του ίλαρχου Καλλέργη- γαμπρού του Στέφανου Δραγούμη- να εμβολιαστεί. Ο Καλλέργης νόσησε και πέθανε.

Ο Ιωάννης Μεταξάς, μάλιστα (απόσπασμα από το Ημερολόγιό του) εγκαλούσε τη σύζυγό του Λέλα για την άρνησή της να εμβολιαστεί: ««Γιατί δεν εμβολιάσθηκες; Είναι τρομερή η ευθύνη που παίρνεις επάνω σου, χωρίς να το εννοής. Όλοι όσοι απέθαναν από χολέραν δεν είχαν εμβολιασθή»… Τι 1913, τι 2021; Ε;

Επίσης σαν σήμερα…

1920: Ο Κωνσταντίνος επιστρέφει ως Βασιλιάς των Ελλήνων μετά τον θάνατο του γιου του, Αλεξάνδρου Α', και το δημοψήφισμα της 5ης Δεκεμβρίου.
1980: Τα πολυκαταστήματα «Μινιόν» και «Κατράντζος» καταστρέφονται από πυρκαγιές που προκλήθηκαν από εκρήξεις βομβών, σε οργανωμένη επιχείρηση δολιοφθοράς.
1983: Άγνωστοι κλέβουν το αυθεντικό πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο της FIFA, το «Ζιλ Ριμέ» μέσα από την έδρα της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Βραζιλίας, στο Ρίο ντε Τζανέιρο· ουδέποτε ανευρέθη.
1986: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ απελευθερώνει τον πυρηνικό φυσικό Αντρέι Ζαχάροφ και τη σύζυγό του από την εξορία στο Γκόρκι.